| |
|
|
|
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
O 1
- Pierwszy holenderski okręt podwodny - ex LUCTOR ET EMERGO -
|
| |
|
|
|
|
Pierwszy holenderski okręt podwodny O 1 (ex Luctor et Emergo, ex Onderzeese boot 1). Fotografia sprzed roku 1912.
The O 1 (ex Luctor et Emergo, ex Onderzeese boot 1) was the first submarine of the Royal Netherlands Navy.
Laid down 1 June 1904, launched 8 July 1905, 21 Dec 1906 commissioned as the Onderzeese boot 1 (Undersea boat 1) to the Royal Netherlands Navy.
|
| |
---------Okręt podwodny, który początkowo nazywał się LUCTOR ET EMERGO, wybudowała stocznia Koninklijke Maatschappij de Schelde we Vlissingen
(Holandia), ta sama, w której powstał w latach 1936-38 legendarny ORP ORZEŁ. Budowa tej jednostki była prywatnym przedwsięzięciem, we współpracy
z Electric Boat Company, podjętym bez pewności, że zainteresuje ona holenderską marynarkę wojenną. Zbudowany okręt podwodny reprezentował typ
Holland 7P (część publikacji podaje błędną informację, jakoby był to typ Holland IX).
----------Budowę LUCTOR ET EMERGO rozpoczęto 1 czerwca 1904, pod fachowym nadzorem inżyniera delegowanego przez Electric Boat Company.
Uroczystość wodowania miała miejsce 8 lipca 1905 i jeszcze w tym samym roku Ministerstwo Obrony Holandii zainteresowało się okrętem, wyznaczając
komisję do obserwacji prób. Na czas prób sprowadzono z USA wyszkoloną załogę, której zadaniem było również przygotowanie załogi holenderskiej. Próby
odbyły się w Den Helder, dokąd przez tydzień, i to z przygodami, holowano okręt. Wobec niepomyślnego przebiegu prób, jednostkę odholowano z powrotem
do Vlissingen. Ponowne próby przeprowadzono dopiero latem 1906, tym razem zakończyły się sukcesem, czego efektem była decyzja ministerstwa o
zakupieniu LUCTOR ET EMERGO dla marynarki wojennej. Istnieją rozbieżności tyczącej kwoty, jaką wyłożyło ministerstwo. Mówiło się o 430000 lub
437000 guldenów.
----------Okręt zakupiono dla marynarki 20 grudnia 1906, a już nazajutrz przemianowano go na ONDERZEESE BOOT 1. Pierszym dowódcą pierwszego
holenderskiego okrętu podwodnego został Luitenant ter Zee Paul Kostner (1868-1941), który obserwował jego budowę i uczestniczył w próbach. Wkrótce
potem jednostka została przemianowana na O 1. Odtąd literą O przyjęło się w holenderskiej marynarce wojennej oznaczać okręty podwodne przeznaczone
do obrony metropolii, podczas gdy literę K zarezerwowano dla jednostek kolonialnych (koloniaal boot).
---------Rok 1907 w historii O 1 to przede wszystkim wydarzenie, jakim było obserwowanie manewrów jednostki przez królową Wilhelminę oraz
trzykrotna (!) zmiana dowódców. Wielkim wydarzeniem dla O 1 było w 1908 roku wystrzelenie pierwszej torpedy. W 1910 okręt był wizytowany przez
królową Wilhelminę z księciem małżonkiem.
---------Lata I wojny światowej nie zapisały się niczym szczególnym w dziejach okrętu, ponieważ Holandia była neutralna. Cały ten okres O 1 stacjonował w
Den Halden. W roku 1920 okręt zdemobilizowano i wkrótce potem przeznaczono na złom. Do dziś zachował się jednak kiosk okrętu, ustawiony w pobliżu
wejścia do stoczni marynarki wojennej w Den Halden.
|
Informacje techniczne
|
---------O 1 była to jednostka jednokadłubowa, z jednym zbiornikiem balastowym, przeznaczona do działań przybrzeżnych. Przy wyporności nawodnej 105
ton i podwodnej 124 ton, oraz wymiarach 20.42 m x 4.08 m x 2.79 m, osiągała prędkość nawodną 8,5 węzłów i podwodną 8 węzłów, wg strony WWW www.
dutchsubmarines.com. Tymczasem Jane's Fighting Ships of World War I podaje, że okręt osiągnął na próbach zaledwie 7,2 w. na powierzchni i 5,5 w. w
zanurzeniu, wobec planowych odpowiednio 9 i 7 węzłów. Z kolei rosyjska monografia "Podvodnye lodki velikoy voyny 1914-1918", pióra A.E. Tarasa (wyd.
2003), określa wyporność na 102 tony (nawodna) i 123 tony (podwodna).
----------Napęd okrętu stanowiły początkowo czterocylindrowy silnik benzynowy dwusuwowy OTTO o mocy 160 KM i silnik elektryczny o mocy 65 KM, oraz 1
śruba. W roku 1914 silnik benzynowy zastąpiono czterocylindrowym silnikiem wysokoprężnym M.A.N. o mocy 200 KM. Zasięg w pływaniu nawodnym wynosił
200 mil morskich i 24 mile w zanurzeniu. Okręt zanurzał się na głębokość 30 (35 ?) metrów.
---------Uzbrojeniem okrętu była jedna wyrzunia torpedowa 450 mm i trzy torpedy. Załogę tworzyło 10 ludzi.
|
| |
Inne holenderskie okręty podwodne w Facta Nautica:
| O 21 | O 24 | O 27 |
| Śmierć holenderskich podwodników na Abosso |
|
| |
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
| |
|
| |
|
|
|
|
