BATORY
Ścigacz Straży Granicznej
|
|
|
|
| |
|
|
Ścigacz Straży Granicznej BATORY na pocztówce z rysunkiem Adama Werki.
|
| |
---------BATORY, legendarny ścigacz Straży Granicznej, tuż przed kapitulacją Helu przerwał niemieckie blokady polskiego
wybrzeża i 2 października 1939 dotarł do szwedzkiej wyspy Gotland z szesnastoma polskimi oficerami, podoficerami i
szeregowymi. Zarówno ścigacz jak zaokrętowani na nim polscy marynarze zostali internowani przez szwedzkie władze.
---------4 maja 1943 roku kmdr por. M. Wolbek z Poselstwa Polskiego w Sztokholmie w tajnym raporcie informował szefa
kierownictwa Marynarki Wojennej w Londynie, że:
---------"Sześciu oficerów - kpt. Ceceniewski, kpt. mar. Korsak, kpt. Milisiewicz, por. mar. Męczyński, por. mar. Górski i ppor.
mar. Tarczyński oraz 3-ch marynarzy wszczęli starania u Szwedów o uważanie ich za uciekinierów nie zaś internowanych,
opierając się na rzekomym fakcie, że uciekli z Helu na łodzi prywatnej, nieuzbrojonej i zostali zabrani na otwartym morzu przez
motorówkę "Batory". Mają nadzieję, że umożliwi im to wydostanie się ze Szwecji. W tej sprawie został zaangażowany przez nasze
Poselstwo szwedzki profesor prawa międzynarodowego. Sprawa w toku."
---------Dokument ten, opisujący fortel naszych oficerów, zapewne był nieznany Jerzemu Pertkowi, gdyż w swojej książce
"Mała flota wielka duchem" (1989, str. 460) napisał:
---------"... trzeba odnotować szwedzką zgodę na wyjazd do Wielkiej Brytanii oficerów, którzy przybyli do Szwecji na kutrze
pościgowym Straży Celnej "Batory". Może wiązało się to z faktem, iż "Batory" nie był jednostką Marynarki Wojennej RP, nie
figurował na liście jej okrętów, a znak wywoławczy jego radiostacji znajdował się w międzynarodowym rejestrze statków cywilnych.
Wspomnianymi oficerami byli: kpt. łączności Jerzy Milisiewicz, kpt. mar. Eligiusz Ceceniewski, kpt. mar. Konrad Sawicz-Korsak,
por. mar. Tadeusz męczyński, por. mar. Alfons Górski i ppor. mar. Mieczysław Tarczyński."
|
| |
|
|
BATORY, po zakończeniu służby w roli statku ratowniczego WOPR na Zalewie Zegrzyńskim, ustawiony został
w warszawskim porcie rzecznym na Żeraniu oczekując na, zdawałoby się nieuchronne, złomowanie... Foto: 1973.
|
---------Szczególnie dramatycznym okresem w losach BATOREGO był początek lat 1970. Okręt, po dziesięcioletnim okresie
służby w LOK (Liga Obrony Kraju) jako jednostka szkolna i ratownicza, wyeksploatowany i zużyty do maksimum, postawiony
został w porcie żerańskim w kolejce na złomowanie. Działania pasjonatów uchroniły BATOREGO niemal w ostaniej chwili
przed zagładą. Wielką rolę w uratowaniu jednostki i odtworzeniu jej dziejów odegrał Mieczysław Kuligiewicz.-------------
---------Miesięcznik MORZE w styczniu 1974 roku donosił:
|
|
|
-------"...otrzymaliśmy wiele listów, w tym od byłego dowódcy okrętu, st. bosmana
rezerwy Władysława Andrzejewskiego, od grupy działaczy społecznych Ligi Obrony
Kraju oraz od redakcji pisma WOP GRANICA. Wszyscy byli zgodni z nami:
"Batory" MUSI być uratowany. Wysuwano różne propozyccje, z których jedne
zmierzały do wyremontowania jednostki i jej powrotu do służby w LOK, drugie - do
uczynienia z niej obiektu muzealnego, a nawet wręcz - pomnika. Sprawę rozstrzygnęła
szybka i energiczna akcja stacjonującej na Helu jednostki Marynarki Wojennej,
zapoczątkowana przez por. mar. Gerarda Łukasiewicza. Po przeczytaniu naszego
apelu w MORZU, uzyskano zgodę dowództwa MW, a następnie podjęto starania w
LOK. Dzięki serdecznemu zrozumieniu, jakie okazał sprawie prezes Zarządu
Głównego LOK, gen. bryg. Zbigniew Szydłowski - okręt przekazano Marynarce
Wojennej. Możemy więc z dużą satysfakcją zawiadomić Czytelników, że "Batory"
ocalał. Powróci na Hel i po nadaniu mu dawnego wyglądu, stanie się okrętem-
pomnikiem."
_____________________
--------Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej opublikowało w roku 1974 w serii
"Typy broni i uzbrojenia" broszurę Mieczysława Kuligiewicza o tytule "Kuter pościgowy
BATORY".
|
Czytaj także : OSTATNI REJS BATOREGO
|
___________________________________________________________________________
- FACTA NAUTICA -
dr Piotr Mierzejewski, hr. Calmont
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
|
