OURAGAN
Niszczyciel - Francja - Polska - II wojna światowa
|
|
|
|
|
OURAGAN - francuski niszczyciel typu 'SIMOUN' - przez parę miesięcy wchodził w skład polskiej Marynarki Wojennej.
The French destroyer OURAGAN served with a Polish crew from 18 June 1940 until 30 April 1941 as OF OURAGAN.
|
|
ZARZĄDZENIE NR 15. LONDYN, DNIA 25 LIPCA 1940 r.
W dniu 18-go lipca 1940 roku została podniesiona prócz francuskiej polska bandera wojenna na okrętach
francuskich: kontrtorpedowcu OURAGAN, patrolowcach MEDOC i POMEROLE [sic!], które z tym dniem rozpoczęły
służbę w Polskiej Marynarce Wojennej i znajdują się w stanie kampanii.
Określając te okręty nie należy używać skrótu O.R.P. - lecz kontrtorpedowiec względnie patrolowiec i nazwa
okrętu. [ ... ]
SZEF KIEROWNICTWA MARYNARKI WOJENNEJ
ŚWIRSKI,
kontr-admirał
ZARZĄDZENIE NR 16. LONDYN, DNIA 9 SIERPNIA 1940 r.
W dniu 19 lipca 1940 r. została podniesiona prócz francuskiej polska bandera wojenna na okrętach strażniczych
CH 11 i CH 15, które z tym dniem znajdują się w stanie kampanii.
Kontrtorpedowiec OURAGAN wcielam w skład Dywizjonu Kontrtorpedowców.
SZEF KIEROWNICTWA MARYNARKI WOJENNEJ
ŚWIRSKI, kontr-admirał
___ ___ ___ ___ ___
Po kapitulacji Francji polskie załogi obsadziły kilka okrętów francuskiej marynarki wojennej. Jednostki te weszły
przejściowo w skład PMW. Były to: niszczyciel OURAGAN (typ 'SIMOUN', zwany też 'BOURRASQUE', w PMW
reprezentowany przez ORP BURZA i ORP WICHER), patrolowce MEDOC i POMEROL , a także ścigacze okrętów
podwodnych CH-11 (BOULOGNE) oraz CH-15 (PAIMPOL). Nie tak wiele brakowało w tamtych dniach, aby polscy
marzynarze obsadzili zamiast wymienionych okrętów stary i uszkodzony francuski pancernik PARIS ...
OURAGAN, powstał w stoczni Chantiers Navals Français w Caen we Francji. Stępkę pod jego budowę położono 3
kwietnia 1923, zaś ceremonia wodowania miała miejsce 6 grudnia 1924. Służbę w marynarce wojennej Francji
rozpoczął 19 stycznia 1927 roku. Jego siostrzane jednostki nosiły nazwy: SIMOUN, SIROCO, BOURRASQUE,
TEMPETE, ORAGE, CYCLONE, MISTRAL, TRAMONTANE, TROMBE, TYPHON i TORNADE.
|
OURAGAN został przejęty na zasadzie wypożyczenia przez
Polską Marynarkę Wojenną 18 lipca 1940 (bez zmiany
nazwy). Przez cały okres służby w PMW powiewała na nim
obok polskiej bandery także bandera francuska i nazywany
był oficjalnie O[kręt] F[rancuski] OURAGAN (znak taktyczny
H16). Polacy jednak nazywali go nieoficjalnie HURAGANEM.
Warto zaznaczyć, że stosowanie prefixu 'ORP' przed nazwą
tego okrętu jest nieprawidłowe.
9 sierpnia 1940 wszedł w skład polskiego Dywizjonu
Kontrtorpedowców, a jego pierwszym dowódcą mianowano
kmdr por. Eugeniusz Pławskiego. W październiku 1940 na
tym stanowisku zastąpił go kmdr ppor. Tadeusz Gorazdowski.
Większość załogi okrętu pochodziła z zatopionego kilka
tygodni wcześniej niszczyciela ORP GROM.
|
Dane taktyczno-techniczne niszczycieli typu 'SIMOUN'
wg Weyers Taschenbuch der Kriegsflotten 1940
Wyporność (standard): 1319 ton;
Prędkość maksymalna: 33,5-34,1 węzłów;
Uzbrojenie: 4 x 130 mm/L40 (4 x I), 2 x 37 mm plot
(2 x I), 6 wyrzutni torpedowych 550 mm (2 x III),
2 miotacze bomb głębinowych;
Wymiary: 106 x 10,1 x 2,9 m;
Napęd: turbiny 31000 (35000) KM, 2 śruby;
Zasięg: 3000Mm (15 w.)
Zapas paliwa: 300 ton
Załoga: 138;
UWAGA
Niszczyciel był parokrotnie przezbrajany, inne źródła podają
odmienne informacje, m.in. na temat wyporności, zasięgu,
wymiarów kadłuba, zapasu paliwa, etc.
|
|
W czasie służby pod polską banderą okręt spędził 31 dni w morzu, 63 w porcie, a 194 w remoncie. W czasie remontu
wymieniono na nim ze względu na brak odpowiedniej amunicji francuskie działa kalibru 130 mm na brytyjskie 120 mm.
Okręt zwrócono Francji, a konkretnie flocie "Wolnych Francuzów" 30 kwietnia 1941. Polska załoga przeszła na niszczyciel
eskortowy ORP KRAKOWIAK.
OURAGAN w składzie floty francuskiej pozostał do roku 1949, a następnie poszedł na złom.
|
K A L E N D A R I UM
1923
4. sierpnia - W francuskiej stoczni Chantiers Naval Français w Caen położono stępkę pod budowę jednego z dwunastu
niszczycieli (kontrtorpedowców według ówczesnej terminologii) typu 'SIMOUN' (= 'BOURRASQUE).
1924
6. grudnia - Ceremonia uroczystego wodowania jednostki.
1927
19. stycznia - OURAGAN wchodzi do służby we francuskiej marynarce wojennej zasilając 1. Dywizjon 1. Flotylli Niszczycieli
bazujący w Tulonie.
1932
- Okręt odnosi niegroźne uszkodzenie dzioba wskutek uderzenia o nabrzeże w Tulonie.
1933
- Kolizja z siostrzanym niszczycielem ORAGE - ponowne uszkodzenie dzioba.
1936
- Okręt, razem z siostrzanymi BOURRASQUE i ORAGE, wchodzi w skład 4. Dywizjonu Niszczycieli stacjonującego w Brest.
1939
- Wybuch wojny zastaje okręt w Brest.
1940
- Okrętem dowodzi capitaine de corvette E.P. Brunet.
- W maju i czerwcu przechodzi remont kotłów w Brest. Zbliżanie się wojsk niemieckich powoduje konieczność odholowania
okrętu do Devonport, gdzie dokończono remontu.
3. lipca - W związku z wycofaniem się z Francji z wojny, stojący w Plymouth OURAGAN zostaje przejęty przez Royal Navy w
ramach operacji Catapult.
18. lipca - Royal Navy przekazuje okręt Polskiej Marynarce Wojennej. Na okręcie zawisa obok francuskiej polska bandera
wojenna. OURAGAN oficjalnie od tego dnia nazywa się O[krętem] F[rancuskim] OURAGAN i otrzymuje brytyjski znak
taktyczny H16. Większośćjego załogi stanowią marynarze uratowani z niszczyciela ORP GROM, zatopionego 4 maja 1940 pod
Narvikiem. Dowództwo jednostki obejmuje kmdr por. Eugeniusz Pławski.
9. sierpnia - OURAGAN wchodzi w skład polskiego Dywizjonu Kontrtorpedowców.
24. września - Okręt wizytują prezydent RP Władysław Raczkiewicz i szef KMW kontradmirał Jerzy Świrski.
7. października - Zmiana na stanowisku dowódcy - komandora E. Pławskiego zastępuje kpt. mar. Tadeusz Gorazdowski.
1941
30. kwietnia. - PMW przekazuje okręt marynarce wojennej 'Wolnych Francuzów". Pod polską banderą na morzu przebywał
zaledwie 31 dni, gdy brał udział w operacjach wokół wysp brytyjskich. W remoncie stał 194 dni, głównie wskutek zalania
maszynowni i kotłowni podczas sztormu. Pozostawał w składzie PMW przez ponad trzy kwartały (287 dni).
- Bezczynny postój w Portsmouth.
1943
- Flota Wolnych Francuzów przekazuje okręt pod banderę brytyjską - OURAGAN nigdy już nie wróci do czynnej służby.
1945.
19. września. - Wielka Brytania oddaje okręt Francji - wraca on na holu do Brestu.
1949
7. kwietnia - OURAGAN skreślony z listy floty. Wkrótce potem idzie na złom.
|
|
|
|
| |
|
|
| |
|
|
