| |
|
sztandary sztandary sztandary sztandary sztandary
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
-
----Budowę sekcji okrętu podwodnego oznaczonego jako SZCZ-202
rozpoczęto 3 listopada 1933 roku w Leningradzie w zakładzie nr 194 im. A.
Marti. Następnie sekcje te, w 1934 roku, przewieziono koleją do
Nikołajewa, do zakładu nr 200 im. 61 Kommunara. W stoczni nikołajewskiej
nadano jednostce numer budowy 1028 i zwodowano 29 maja 1934. Okręt
wszedł do służby we Flocie Czarnomorskiej 30 września 1935. Takie
informacje podaje A.W. Płatonow (2004) w swojej "Encyklopedii radzieckich
okrętów podwodnych 1941-45". Z kolei według książki "Submarines of the
Russian and Soviet Navies, 1718-1990" (autorzy: Norman Polmar i Jurrien
Noot) z roku 1991, budowę okrętu zaczęto 3 września 1933, wodowanie
miało miejsce 25 maja 1934, zaś wejście do służby 20 sierpnia 1935 roku.
Różnice niby niewielkie, ale zastanawiające.
----Wybuch wojny z Niemcami (22 czerwca 1941) zastał okręt w składzie
szkolnego samodzielnego dywizjonu okrętów podwodnych.
-----Z wojennych epizodów warto wspomnieć wydarzenie z dnia 13 września
1941. Wtedy to, SZCZ-202 płynąc wzdłuż brzegów Krymu, natknął się na
wynurzony rumuński okręt podwodny DELFINUL. Nie zdołał jednak
zaatakować wroga, gdyż ten nagle zanurzył się.
-----Jesienią 1941 okręt przeszedł poważny remont, w czasie którego dostał
baterie akumulatorów wymontowane z okrętu podwodnego typu AG.
-----Dnia 6 października 1943, wynurzony SZ-202 został zaatakowany przez
nieprzyjacielskie lotwnictwo. Mimo uszkodzeń odniesionych od wybuchów
bomb i ognia karabinów maszynowych, zdołał powrócić do bazy.
-----W czasie wojny SZCZ-202 przeprowadził na Morzu Czarnym dziesięć
patroli bojowych, z czego cztery w 1941, pięć w 1943 i jeden w 1944.
Szeciokrotnie atakował torpedami jednostki przeciwniki, wystrzeliwując
łącznie 15 torped. Niestety, ani jedna z nich nie była celna. Jego dwa
rzekome sukcesy, czyli zatopienie statku 28 kwietnia 1944 i barki 8 maja
1944, nie znalazły po wojnie potwierdzenia, jak twierdzi Płatonow.
|
|
Kiosk radzieckiego okrętu podwodnego SZCZ-202.
Soviet SHCH-class submarine SHCH-202.
|
| |
-------Opinia tego specjalisty nie przeszkadza jednak autorom strony flot.sevastopol.info trwać w przekonaniu jakoby ofiarą torped SZCZ-202 padł
bułgarski statek ELBE-5 o pojemności 1200 BRT.
--------Na podstawie piśmiennctwa rosyjskojęzycznego ustalić można nazwiska wojennych dowódców jednostki i poznać w skrócie ich losy. Byli to: Władimir
Charłampijewicz Koziuberda (1905-1942?), Aleksandr Pietrowicz Kasatkin (1909-19??) i Michaił Wasiliewicz Leonow (1905-19??).
-------Kapitan-lejtenant W.Ch. Koziuberda objął dowództwo SZCZ-202 22 listopada 1940, przechodząc ze stanowiska zastępcy dowódcy okrętu
podwodnego L-4 (przedtem pływał na L-6, SZCZ-204, SZCZ-208, SZCZ-209). Pełnił tę funkcję tylko do 13 lutego 1942, gdyż otrzymał przeniesienie na
okręt-bazę OCZAKOW, a wkrótce potem został odpowiedzialny za służbę konwojową kerczeńskiej bazy morskiej. Operacja kerczeńska 1942 roku
zakończyła się porażką wojsk radzieckich, Co więcej, jak informuje "Historia Wielkiej Wojny Związku Radzieckiego 1941-1945" (1965, t. 2, str. 493):
|
------"Wojskom radzieckim nie udało się przeprowadzić ewakuacji w sposób zorganizowany. Hitlerowcy zdobyli prawie cały sprzęt
bojowy i broń ciężką, wykorzystując je później przeciw obrońcom Sewastopola. [...] Na obronie Półwyspu Kerczeńskiego ujemnie
odbiła się także biurokratyczne metoda dowodzenia. Oddziały otrzymywały rozkazy nie uwzględniające rzeczywistej sytuacji na
froncie".
|
-------Zarzuty stawiane kadrze dowódczej były bardzo poważne, a wyroki sądów wojennych drakońskie. Kara nie ominęła także Koziuberdy, gdyż organizacja
konwojów i transportu morskiego dla bazy kerczeńskiej miały kluczowe znaczenie. Zdegradowany do stopnia marynarza, skazany na 10 lat (więzienia?
obozu?) został wysłany na front w rejon Sewastopola, gdzie zaginął bez wieści ...
------Szczęśliwiej ułożyło się życie dwóm pozostałym dowódcom. Obaj przeżyli wojnę, dostali ordery, medale i nagrody, obaj przekazywali swoją wiedzę i
doświadczenia kolejnemu pokoleniu radzieckich podwodników.
------A.P. Kasatkin, który dosłużył się stopnia kapitana 2. rangi, dowodził SZCZ-202 w latach 1942-44, prawdopodobnie od lutego 1942 do kwietnia 1944.
Uprzednio był dowódcą okrtów podwodnych typu AG, a mianowicie AG-26 i AG-23 oraz był dublerem dowódcy SZCZ-206. Od 2 kwietnia 1944 aż do12
marca 1947 ponownie dowodził AG-26. Ciekawostką jest, że w latach powojennych był także dowódcą N-40 (ex rumuński okręt podwodny MARSUNUIL) i
I-41 (ex włoski MAREA).
------M.W. Leonow, kapitan 1. rangi, trzeci wojenny dowódca SZCZ-202, przed przejęciem tego okrętu w dniu 12 kwietnia 1944, dowodził w swojej
karierze trzema różnymi okrętami podwodnymi, a mianowicie M-1, SZCZ-131 oraz L-5. Po zejściu z SZCZ-202 (13 października 1945), dowodził
jeszcze SZCZ-205 oraz S-35, aby od 1950 pracować na stanowisku adiunkta w Akademii Wojennomorskiej.
------16 czerwca 1949 okręt otrzymał nowe oznaczenie alfanumeryczne - S-202. Na liście okrętów wojennych Floty Czarnomorskiej figurował do 17 lutego
1956. Po rozbrojeniu służył krótko pod oznaczeniem UTS-11 jako stacjonarny obiekt szkoleniowy. W 1957 przetransportowano go na Morze Kaspijskie,
gdzie służył jako pływający cel dla radzieckiego lotnictwa morskiego ...
|
|
|
-------
Zobacz także inne okręty podwodne typu Szczuka (SZCZ):
| SZCZ-128 - [Щ-128] | | SZCZ-203 [Щ-203] | SZCZ-302 - [Щ-302] | SZCZ-303 - [Щ-303] | SZCZ-422 - [Щ-422] |
|
| |
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
| |
| |
| |
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
