SAUKKO Okręt podwodny marynarki wojennej Finlandii - II wojna światowa
|








SAUKKO wszedł do służby w fińskiej marynarce wojennej 16 grudnia 1930. Jego wyporność okazała się większa niż
zakładano, co uniemożliwiało, bez naruszania Traktatu z Tartu, przeniesienie go na Ładogę. Przez cały okres swojej służby,
która trwała do 1947 roku, pływał po Zatoce Fińskiej. Wziął udział w obu wojnach, które Finlandia prowadziła z ZSRR,
zimowej (1939-41) i u boku III Rzeszy (1941-44).
10 grudnia 1939 usiłował zaatakować torpedami wielki niszczyczyciel (lider) radziecki MINSK, a później pancernik
OKTYABRSKAYA REVOLUTSIA, ostrzeliwujące budynki i instalacje stolicy Finlandii. Oba ataki trzeba było odwołać
ze względu na zamarznięcia części mechanizmów, z czym nie potrafiła sobie poradzić słabo wyszkolona załoga.
3 lipca 1941 zatakował port radziecki na wyspie Someri. Wystrzelona torpeda uderzyła w nabrzeże. Okręt był przez wiele
godzin prześladowany przez przeciwnika bombami głębinowymi i z trudem uniknął zagłady. Gdy wynurzył się na
powierzchnię, tylko pięciu członków załogi było przytomnych.
Od 17 lipca bazował w Kirkonmaa (wyspa i fort na południe od półwyspu Kotka) i operował na wschód od Suursaari.
25 sierpnia 1941 zderzył się ze ścigaczem niemieckim S-28 w okolicach Harmaja, niedaleko Helsinek. Uszkodzenia były na
tyle poważne, że okręt wymagał dokowania.
We wrześniu 1941 patrolował obszar między Helsinkami a latarnią morską Keri.
W 1942, po wiosennym remoncie, uzyskał zdolność operacyjną 9 czerwca, zaś w 1943, po analogicznym remoncie 17 maja.
Lato 1943 zeszło załodze SAUKKO głównie na ćwiczeniach z Zatoce Botnickiej.
Kłopoty z silnikiem jesienią 1943 okazały się tak poważne, że w styczniu 1944 wymontowano go, aby przywrócić go do
stanu pełnej używalności.
SAUKKO, podobnie jak pozostałe cztery okręty podwodne Finlandii, rozbrojono w styczniu 1945, w ramach umowy
międzynarodowej z aliantami i postawiono w porcie Suomenlinna . Oficjalnie wycofany ze służby w 1947, a w roku 1952
przeznaczony na złom. Zatonął w czasie sztormu podczas holowania do Belgii.
Okręt powstał w Helsinkach. Budowę jego wprawdzie rozpoczęto w 1928 w stoczni Kone ja Silta, potem przeniesiono do Hietalahden Laivatelakka, zaś ceremonia wodowania i nadania nazwy miała miejsce w 1930 roku. Wejście do służby: 16 grudnia 1930. Modernizacja: 1939.
Dane techniczne wg Weyers Taschenbuch der Kriegsflotten 1941/42: Wyporność nawodna/podwodna: 99/136 t; prędkość nawodna/podwodna: 9/5 w.; wymiary: 32,4 m x 4 m x 3,2 m; zasięg nawodny:375 Mm/8 w.; zasięg podwodny: 45 Mm/4 w.; napęd: spalinowy silnik wysokoprężny Krupp-Germania 170 KM, silnik elektryczny 120 KM, 1 śruba; uzbrojenie: 1 działo 20 mm plot, 2 wyrzutnie torpedowe 456 mm, 9 min; załoga - 13.
Według innych źródeł, działko 20 mm zastąpione zostało karabinem maszynowym 12,7 mm, natomiast wyporność nawodna i podwodna wynosiła odpowiednio 114 i 142 tony.
Kadłub okrętu miał wzmocnienia przeciwlodowe.
|
|
|
Fiński SAUKKO, w swoim czasie najmniejszy okręt podwodny świata, był przewidziany do operacji na jeziorze Ładoga. Fotografia przedstawia wodowanie jednostki w helsińskiej stoczni Hietalahden Laivatelakka (2 lipca 1930). The Finnish submarine SAUKKO (launched 2 July 1930) was intended to operate on Lake Ladoga. In 1930s and early 1940s, she was the smallest submarine in the world (displacement: 99/136 tons).
|
Fińska marynarka wojenna planowała wprowadzenie do służby
na jeziorze Ładoga okrętów podwodnych, których wyporność
nie przekroczy 100 ton. Limit 100 ton narzucał fińsko-
rosyjski Traktat z Tartu, podpisany w 1920 roku.
Ostatecznie zamówiono tylko jeden okręt, roboczo oznaczony
jako SA 241 , później nazwany SAUKKO.
Konstrukcję SAUKKO oparto na zmodyfikowanych planach
niemieckiego projektu Pu110. W związku z tym, że
zamierzano wykorzystywać go nie tylko na Ładodze, lecz
także na Bałtyku i w Arktyce, przystosowano go do szybkiego
demontażu. Istniała możliwość rozłożenia go na trzy części,
kiosk, przednią część kadłuba z akumulatorami i tylną z
silnikami, a następnie przewiezienia ich do punktu docelowego
koleją w celu ponownego montażu.
Budowa okrętu napotykała poważne trudności. Stąd między
innymi zaistniała potrzeba zatrudnienia niemieckich
specjalistów i zmiana stoczni (spójrz obok).
Niektóre inne okręty fińskiej marynarki wojennej w Facta Nautica:
| pancernik obrony wybrzeża VÄINÄMÖINEN | okręt podwodny SAUKKO |
|
Niektóre inne okręty fińskiej marynarki wojennej w Facta Nautica:
| pancernik obrony wybrzeża VÄINÄMÖINEN | torpedowiec S1 |
|