| _____________________________________________________________________ - FACTA NAUTICA - dr Piotr Mierzejewski, hr. Calmont |
| - Marynarka handlowa - ||| - STATKI i OKRĘTY - MARYNISTYKA - MORZE i WRAKI - ||| - Marynarka wojenna - |
| SZCZ-422 (SHCH-422) |
| SZCZ-422 po powrocie z patrolu na Morzu Arktycznym. SHCH-422 (ex SHCH 314 or SHCH-326), Soviet submarine of SHCH-class, after returning from duty on the Arctic Sea during the winter. She failed to return from war patrol off Norwegian coast in July 1943. |
| Radziecki okręt podwodny SZCZ-422 (Щ-422), reprezentujący typ 'Szczuka' (ros. Щ = Щука) X serii , zmontowany został w stoczni nr 112 w Gorkim z elementów wyprodukowanych w Zakładach Budowy Maszyn im. Kujbyszewa. Okrętowi, zbudowanemu jako SZCZ-314 (a wg innych źródeł jako SZCZ-324), przypisano numer stoczniowy 84. Montaż jednostki rozpoczęto 15 grudnia 1934, zaś wodowanie miała miejsce 12 kwietnia 1935. Banderę Floty Bałtyckiej podniesiono uroczyście 6 grudnia 1937 roku. W maja 1939 okręt przeszedł Kanałem Bałtycko-Białomorskim na północ i wszedł w skład Floty Północnej. Oznaczało to, zgodnie z regulaminem, zmianę numeracji okrętu - od 17 czerwca 1939 roku oznaczony on był jako SZCZ-422. 22 czerwca 1941, w dniu wybuchu wojny z Niemcami, SZCZ-422 wchodził w skład 3. dywizjonu brygady okrętów podwodnych i stacjonował w zatoce Olenia. Dowodził nim podówczas kapitan-lejtenant (a wkrótce kapitan 3. ranga) Aleksiej Kirianowicz Małyszew, mianowany na to stanowisko 20 listopada 1940 roku. K.A. Małyszew nie zyskał sobie poważania wśród podwodników. 6 października 1941 po przybyciu okrętu na wyznaczoną pozycję, meldował dowództwu, że musi wracać do bazy, gdyż przytrzasnął sobie trzy palce i nie jest zdolny do dowodzenia w warunkach bojowych. Z kolei, w nocy z 4 na 5 czerwca 1942, w czasie przebywania w wyznaczonym sektorze, dwukrotnie celowo ... zepsuł żyrokompas! Postępek ten przez dowództwo floty uznany został za umyślne przestępstwo. Małyszewa zdjęto ze stanowiska i od 10 czerwca okrętem dowodził kaptan-lejtenant (wkrótce potem kapitan 3. ranga) Fiodor Aleksiejewicz Widiajew. Według oficjalnego komunikatu, K.A. Małyszew zginął w trakcie nalotu na Polarnoje 4 września 1942 roku ... SZCZ-422 odbył ogółem 15 bojowych patroli, przeprowadził 18 ataków torpedowych. Ofiarą jego torped padł norweski statek, przejęty przez Niemców, s/s OTTAR JARL (1459 BRT) zatopiony w Tanafjord 12.09.1941. Tego samego dnia celnym strzałem trafił również stojący na kotwicy s/s TANAHORN, lecz zawiódł zapalnik i torpeda nie wybuchła. Dwoma pociskami z działa pokładowego zatopił także niewielki norweski kuter rybacki, co miało miejsce 26 stycznia 1942 roku. 25 lipca 1943, gdy SZCZ-422 znajdował się na patrolu, przyznano mu tytuł okrętu gwardyjskiego. Był to, jak się okazało, jego ostatni patrol - nie wrócił do bazy, a przyczyna jego zatonięcia pozostaje niejasna. Są domysły, że mogły go zatopić po nieudanym ataku torpedowym na niemiecki konwój okręty eskorty. Miałoby się to wydarzyć 5 lipca 1943 w pozycji 70.30'9, 30.58'2, gdy niemieckie ścigacze okrętów podwodnych UJ1206 i UJ1217 oraz patrolowiec NH 06 obrzuciły wykryty, niezidentyfikowany okręt podwodny bombami, który musiał wynurzyć się na powierzchnię. Tam zaś staranowany przez UJ1206. Istnieje również możliwość, że SZCZ-422 zatonął na minie ... |