U-30
Niemiecki okręt podwodny typu VIIA
Okręty podwodne
______________________________________________________________________________________
- FACTA NAUTICA -
dr Piotr Mierzejewski, hr. Calmont
odwiedź katalog OKRĘTY PODWODNE
-     FLOTA HANDLOWA     -      STATKI      -      OKRĘTY      -      WRAKI      -      FLOTA WOJENNA     -
U-Boot U-30 - pierwszy okręt podwodny w drugiej wojnie światowej, który zatopił nieprzyjacielski statek.
Był nim pasażerski liniowiec s.s.
ATHENIA.
The German submarine U-30 sank the first ship in the WWII when she sank the passenger liner s.s. ATHENIA on 3rd September 1939.
Okręt został zbudowany w stoczni Deutsche Schiff- und Maschinenbau AG ( (AG Weser) w Bremen.  Budowę rozpoczęto
24 stycznia 1936 r., zaś wodowanie miało miejsce 4 sierpnia tegoż roku. Wszedł do służby już 8 października, w składzie
2. flotylli U-Bootów ("
Salzwedel").

W sierpniu i wrześniu 1937 roku znalazł się w grupie niemieckich okrętów podwodnych operujących na wodach
hiszpańskich i bazujących w Ceucie. Związane to było z interwencją sił niemieckich po stronie frankistów. Jest wysoce
prawdopodobne, że dokonywał w tym okresie ataków na statki republikańskie i radzieckie. Dowodził nim podówczas
Kapitänleutnant Hans Cohausz (ur. 30.11.1907), późniejszy dowódca U-Boota (krążownika podwodnego) UA w pierwszym
okresie II wojny światowej.
Fritz-Julius LEMP (1913-1941)
Dowodził kolejno U-28, U-30 i U-110.
Poległ na U-110 dnia 9 maja 1941.
Największe sukcesy bojowe U-30 przypadają na okres, gdy dowodził nim
Kapitänleutnant Fritz-Julius LEMP, jeden z asów U-Bootwaffe. Odbył on ze swoim
U-Bootem 8 patroli bojowych, od sierpnia 1938 do września 1940 roku, zatapiając
17 statków (w tym s.s.
ATHENIA) i uszkadzając pancernik HMS BARHAM .

F.-J. LEMP objął dowództwo
U-30 w listopadzie 1938. Bardzo szybko zyskał   
wielki szacunek i poważanie wśród załogi. Przemawiało za nim znaczące
doświadczenie bojowe jakie zyskał w czasie wojny domowej w Hiszpanii, będąc
"dowódcą jednego z tych "tajemniczych" okrętów podwodnych, których działalność
spowodowała między innymi uznanie ich za pirackie." (
T.M. Gelewski, p.153).

Wkrótce potem autorytet jego jeszcze bardzie wzrósł. "W czasie ćwiczeń,
jeszcze w okresie pokoju, niemal cudem uniknął tragicznego zderzenia z
bliźniaczym
U-35. LEMP wykazał się niezwykłym spokojem i opanowaniem w tej
krytycznej sytuacji, zyskując pochwałę nie tylko DÖNITZA i dowódcy flotylli
"
Salzwedel" Hansa Ibbekena, ale także swojej załogi - trzech oficerów i
czterdziestu marynarzy" (
C. Blair, I, p. 85).
3 września 1939 roku, w dniu wypowiedzenia wojny III Rzeszy przez Wielką Brytanię,  "O godzinie 19.40 LEMP
rozpoczął wojnę U-Bootów na Atlantyku
", jak stwierdził wyraziście C. Blair w cytowanej powyżej książce. Początkiem tej
wojny było wystrzelenie torpedy w kierunku napotkanego statku pasażerskiego s.s.
ATHENIA, który zaciemniony płynął
zygzakując. Trafiony torpedą parowiec zatonął następnego dnia, a wokół incydentu powstała propagandowa wrzawa. Nie
ulega wątpliwości, że LEMP po wojnie nie był sądzony jako zbrodniarz wojenny tylko dlatego, że nie doczekał się jej końca.
W polskojęzycznym piśmiennictwie
casus ATHENIA  i jego prawne aspekty jest szeroko omówiony w opracowaniu T.M.
Gelewskiego.
Lista sukcesów U-30 jest długa. Uboat.net przypisuje
jednostce zatopienie 16 statków (86 165 BRT) i 1 okrętu
wojennego oraz uszkodzenie 1 statku (5642 BRT) i 1
okrętu wojennego. Tym ostatnim był pancernik
HMS
BARHAM. Wszystkie sukcesy okręt odniósł między 3
września 1939 a 16 sierpnia 1940, podczas ośmiu patroli
bojowych pod dowództwem LEMPA.

Od 1 grudnia 1940
U-30 stał się okrętem szkolnym,
wpierw 24. flotylli, a od 1 grudnia 1943 22. flotylli.
"Urządzenia toaletowe w U-30 były prymitywne - dwa sedesy we
wnękach o powierzchni mniej więcej budki telefonicznej. Jedno
znajdowało się na prawej burcie, w przedniej części pomieszczenia
dla oficerów, drugie na rufie, przylegając do kuchni. Ponieważ
brakowało powierzchni na składowanie żywności, jako magazyn
wykorzystywano pomieszczenie toaletowe na rufie. Oznaczało to, że
z toalety w pomieszczeniu dla oficerów korzystali wszyscy -
czterdziestu czterech mężczyzn. Z powodu ograniczonego
zaopatrzenia w słodką wodę zabroniona była kąpiel, zachęcano
natomiast do noszenia brody. Odór ludzkiego potu starano się
niwelować płynami o mdlącym zapachu."
C. Blair, I, p. 86).
W ramach operacji 'Regenbogen' U-30 został zatopiony przez własną załogę w Kupfermühlen-Bucht niedaleko Flensburga 4
maja 1945 roku. Wrak okrętu podniesiono i złomowano w 1948.