|
|
|
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m/s ABOSSO Brytyjski statek pasażerski - Transportowiec wojska - Bitwa o Atlantyk - II wojna światowa
|
|
|
|
|
M/s ABOSSO - statek należący do Elder Dempster Lines Ltd z Liverpoolu - widok przedwojenny.
|
|
---------Nowoczesny brytyjski motorowiec pasażerski m/s ABOSSO zapisał się tragicznie i na trwałe w historii holenderskiej marynarki wojennej, a zwłaszcza jej sił podwodnych ...
|
|
---------Nocą z 8 na 9 października 1942 roku brytyjski statek pasażerski m/s ABOSSO opuścił port w Capetown (Afryka Południowa) i udał się w rejs do Liverpoolu. Płynął samotnie, gdyż mimo iż rozwijał prędkość zaledwie 14,5 węzłów, nie przydzielono mu eskorty, chociaż na Atlantyku aż roiło się od U- Bootów. Na jego pokładzie znajdowało się 393 ludzi (pasażerowie - głównie aliancki personel wojskowy, załoga i obsługa artylerii pokładowej) oraz ładunek w postaci 3000 ton wełny oraz przesyłki pocztowe. Wśród pasażerów statku wyróżniała się językiem i umundurowaniem grupa trzydziestu czterech oficerów i marynarzy holenderskiej marynarki wojennej. Byli to podwodnicy płynący z Australii do Wielkiej Brytanii, aby przejąć i obsadzić nowy holenderski okręt podwodny. Ten okręt nosił wprawdzie jeszcze nazwę HMS VARNE, a budowa jego dopiero dobiegała końca, ale wiadomym już było, że przejmie go Holandia i nosić będzie on nazwę HAAI. Dowódcą załogi HAAI płynącej brytyjskim statkiem był doświadczony oficer, Henry Cristoph John Coumou (1909-1973), uprzednio dowodzący okrętami podwodnymi K XII i K IX.
|
---------H.C.J. Coumou protestował jeszcze w Capetown przeciwko brytyjskiej decyzji o nieprzydzieleniu eskorty dla ABOSSO, trafnie przeczuwając, że niewielka szybkość statku może stać się przyczyną jego zguby. Jego obawy były słuszne, o czym wszyscy mogli przekonać się 29 października. Tego dnia, niemal w połowie drogi między Nową Funlandią a Irlandią, statek został dostrzeżony z U-Boota U 575 (typ VII C; dowódca: Kapitänleutnant Günther Heydemann), który powracał z bojowego patrolu do bazy w St. Nazaire. Niemiecki okręt idąc na powierzchni dogonił ABOSSO i wystrzelił w jego kierunku cztery torpedy w dwóch salwach, z których dwie były celne. Statek zatonął o godzinie 23.05 w pozycji 48°30'N i 28°50'W. Część ludzi znalazła miejsce w szalupach ratunkowych. Czterech holenderskich podwodników, w tym H.C.J. Coumou, znalazło się w szalupie nr 5. Z ich relacji wynika, że ciągu pierwszej nocy tułania się po oceanie mieli kontakt jeszcze z trzema innymi szalupami i motorówką. Niestety, udało się uratować tylko 31 rozbitków, wszystkich z szalupy nr 5. Odnalazł ich 2 listopada sloop HMS BIDEFORD, płynący w eskorcie konwoju KMS-2. Wśród uratowanych było 17 pasażerów, 12 członków załogi i 2 artylerzystów.
---------W wyniku zatonięcia ABOSSO śmierć poniósł kapitan statku Reginald William Tate, 193 pasażerów, 150 członków załogi i 18 artylerzystów. Sprawca ich śmierci, dowódca U-Boota Günther Heydemann, zmarł sobie spokojnie po wielu latach, 2 stycznia 1986 roku w Hamburgu ...
--------Skompletowana załoga dla okrętu podwodnego HAAI złożona była z podwodników zdjętych z trzech wycofanych ze służby holenderskich jednostek, a mianowicie K IX, K X i K XII. Ocalało z niej tylko czterech ludzi i było to o wiele za mało by myśleć o obsadzeniu HAAI. W tej sytuacji dowództwo marynarki wojennej Holandii musiało zrezygnować z przejęcia od Wielkiej Brytanii nowego okrętu.
|
|
Charakterystyka m/s ABOSSO wg "The World's Merchant Fleets 1939"
|
|
Cammel Laird & Co. Ltd Birkenhead
|
Wodowanie:
|
1935
|
|
Elder Dempster Lines Ltd Colonial House, Water St. Liverpool
|
|
|
Nośność:
|
7820 DWT
|
Wymiary (stopy i cale):
|
|
Prędkość:
|
15 węzłów
|
Napęd:
|
Silnik spalinowy, 2 śruby
|
|
|
Kl. 1 - 250, kl. 2 - 74, kl. 3 - 32
|
|
|
|
|
|
--------HMS VARNE, niedoszły HAAI, w nowopowstałej sytuacji bardzo szybko przeszedł pod banderę norweską. Zanim budowę jego ukończono, zmienił nazwę na HNoMS ULA. ULA w czasie wojny działał bardzo skutecznie, zatapiając m.in. U-Boot U 974. Złomowano go dopiero w roku 1966.
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|