LOUHI (ex M1, ex ros. WOIN)
Baza okrętów podwodnych - Fińska marynarka wojenna - Ostatni sukces U-Boota na Bałtyku
|
|
|
| |
|
|
Fiński stawiacz min i baza okrętów podwodnych LOUHI (jeszcze jako M1) w 1935 roku.
|
---------Na początku lat lat trzydziestych XX wieku skromna fińska marynarka wojenna wzbogaciła się aż o cztery okręty
podwodne (SAUKKO, VETEHINEN, VESIHIISI i IKU-TURSO), zaś piąty (VESIKKO) zwodowano w 1933. W tej sytuacji
pojawiła się konieczność wprowadzenia do służby okrętu-bazy okrętów podwodnych. Ze względów oszczędnościowych
zrezygnowano z budowy nowej, specjalnej jednostki na rzecz przystosowania do nowej roli stawiacza min M1.
|
|
|
------M1, przemianowany w 1936 roku na LOUHI, był przez
pewien czas największym okrętem wojennym marynarki
fińskiej. Do momentu przejęcia go przez Finów w roku 1918,
pływał pod banderą floty carskiej jako stawiacz min WOIN.
------Ciekawostką jest, że rocznik flot Jane's Fighting Ships
1919 pomija go zarówno w składzie floty fińskiej, jak i
rosyjskiej. Wiąże się to niewątpliwie z faktem, iż Rosjanie
wycofując się w czasie wojny domowej z Finlandii, porzucili
w tamtejszych portach szereg statków i okrętów, których
los przez parę lat pozostawał nieznany.
|
|
M1, późniejszy LOUHI. Kliknij, aby powiększyć.
|
|
|
|
Baza okrętów podwodnych LOUHI i okręty podwodne IKU-TURSO, VESIHIISI i VETEHINEN. Lata 1930.
|
| |
---------LOUHI brał aktywny udział w obu wojnach z ZSRR, zarówno wojnie zimowej (1939-40), jak i u boku III Rzeszy (1941-
44), aby na koniec współdziałać z okrętami radzieckiej Floty Bałtyckiej w walce z Kriegsmarine. Służył zarówno jako okręt-
baza okrętów podwodnych, jak i stawiacz min.
---------W czasie wojny zimowej, już 1 grudnia 1939 roku, LOUHI ustawił pierwszą zaporę zbudowaną z pięćdziesięciu min (14
typu S/S I i 36 typu S/Ma-35) na podejściach do wysp Utö i Örö, a dalszych 35 min S/Ma-35 postawił wokół wyspy Kökar.
Z kolei w ciągu trzech dni, od 3 do 5 grudnia ustawił 117 min typu S/08 w wokół wyspy Nyhamn. W ten sposób LOUHI
skutecznie zablokował wejścia do Zatoki Botnickiej, o czym wkrótce przekonało się dowództwo radzieckiej Floty Bałtyckiej,
tracąc na minie nocą z 2 na 3 stycznia 1940 okręt podwodny S-2 (nosił on także nazwę MOŁOTOWIEC) wraz z całą załogą
(Polmar i Noot błędnie podają, jakoby stało się to 3.10.1940).
---------Między 9 a 14 grudnia postawił 190 min S/08 na linii Märket-Sankan. Zaporę tę wzmocnił dalszymi minami 10 stycznia
1940. Okręt w czasie wojny zimowej postawił razem około 500 min.
---------LOUHI także w czasie wojny przeciw ZSRR u boku III Rzeszy (1941-44) aktywnie uczestniczył w stawianiu wielu
zapór minowych. Łącznie postawił wtedy 1275 min różnych typów.
--------Okręt kontynuował minowanie wód Bałtyku także po wyjściu Finladnii z wojny z ZSRR. Ostatnią jego akcją było
stawianie zapory minowej Vantaa 3 razem z innym fińskim stawiaczem min, RUOTSINSALMI, 12 stycznia 1945. Gdy oba
stawiacze wracały do bazy po wykonaniu zadania, o godzinie 12.50 nastąpiła eksplozja na wysokości drugiego masztu przy
prawej burcie LOUHI. Okręt zatonął w ciagu dwóch minut z jedenastoma ludźmi. Pozostałych człnków załogi, 33 Finów i
radzieckiego oficera łącznikowego uratowały dwa radzieckie ścigacze okrętów podwodnych (tzw. morskije ochotniki).
--------Wrak LOUHI spoczywa na dnie Bałtyku, 7,5 Mm od latarni Russarö, w pozycji 59.41'N, 23.07'E, na głębokości 33
metrów. Przez wiele lat po wojnie uważano, że okręt padł ofiarą miny postawionej 11 listopada 1944 roku przez niemiecki
okręt podwodny U-481. Szczegółowe oględziny wraku przeprowadzone przez specjalistów dowiodły jednak, że fińska
jednostka trafiona została torpedą akustyczną wystrzeloną przez U-Boota U-370. Obecnie uważa się zatopienie LOUHI za
ostatni sukces niemieckich okrętów podwodnych działających na Bałtyku.
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
