|
|
|
|
|
|
Okręt balonowy RUŚ z obserwacyjnym balonem konstrukcji Perseval-Singfeld (tzw. Drachenballon).
The Russian balloon ship RUS' with a German Parseval-Sigsfeld ”Drachenballon”.
|
Rząd carskiej Rosji sposobiąc się do ostatecznego starcia z
Japonią podjął 8 marca 1904 roku decyzję o rozpoczęciu
wojny korsarskiej. Plan operacji korsarskich zakładał
działania ośmiu rajderów, będących krążownikami
pomocniczymi - przebudowanymi i uzbrojonymi statkami
pasażerskimi. Jednym z takich statków miał być niemiecki
"pasażer" LAHN, zakupiony 28 lipca 1904 roku od armatora
Norddeutscher Lloyd i przebudowany za półtora miliona rubli
z prywatnych środków księcia Siergieja Aleksandrowicza
Stroganowa. U podłoża niewątpliwie patriotycznego czynu
księcia leżał także jego sentyment do marynarki wojennej, w
której ongiś sam jako oficer służył.
|
Charakterystyka okrętu balonowego RUŚ
wg Дружинин Ю. Олегович & Емелин А. Юрьевич
ВОЗДУХОПЛАВАТЕЛЬНЫЙ КРЕЙСЕР “РУСЬ”
Wyporność: 9400 ton
Prędkość: 17 węzłów
Uzbrojenie: 3 działa 76 mm/L40 Armstrong, 1 działo 76 mm/L50
Vickers,
2 działa 37 mm Maxim, 3 k.m. 7,63 Maxim, 1 k.m. Mauser,
Balony: 1 balon sferyczny, 4 drachenbalony obserwacyjne,
4 drachenbalony sygnalizacyjne
Napęd: maszyny parowe potrójnej ekspansji 9500 KM
Wymiary 136,6 x 14,9 x 6,7 m
Załoga: 24 oficerów + 518 marynarzy (w lutym 1905)
|
Przebudowę parowca LAHN dostosowującą go do zadań wojennych Rosjanie zlecili stoczni będącej własnością
Noddeutscher LLoyd w Bremerhaven. Zaniechanie wojny korsarskiej przez Rosję zmieniło przeznaczenie jednostki - miała
ona stać się wyposażonym w balony szybkim okrętem rozpoznawczym II Eskadry Oceanu Spokojnego, kierującej się z
Bałtyku na Daleki Wschód celem udzielenia pomocy oblężonemu przez Japończyków Port Arturowi. Dostawą niezbędnego
sprzętu balonowego zajęła się słynna firma Riedingersche Ballonfabrik z Augsburga. Wyposażenie balonowe tego
niezwykłego jak na owe czasy okrętu tak opisał Jerzy Miciński (1957):
"Znajdowało się na nim pięć balonów, a do ich obsługi miał zainstalowane wytwornice gazu, duży zbiornik na gaz oraz dwa
aparaty do napełniania balonów. Urządzenia te pozwalały napełnić balon w ciagu 10 minut. Prócz tego Rus [sic] miał w zapasie
dwieście stalowych butli z gazem."
Opracowanie A.Yu. Jemielina i Yu.O. Drużinina (1997), mówi że okręt wyposażony był w cztery tzw. drachenbalony (niem.
Drachenballon, ros. змейковый балон) o pojemności 715 m3, jeden balon sferyczny o pojemności 640 m3 oraz 4
sygnalizacyjne drachenbalony o pojemności 37 m3. Warto tu dodać, że w polskim tłumaczeniu "Okrętów lotniczych Rosji"
Władimira Zabłockiego (Magnum-X, Warszawa 2004) obserwacyjne drachenbalony mylnie są nazywane ... latawcami.
|
Przebudowany LAHN, jeszcze pod banderą niemiecką, opuścił
24 października 1904 Bremerhaven i obrał kurs na Libawę
(Liepaja, Libau), jedyną niezamarzającą zimą bazę marynarki
rosyjskiej na Bałtyku. Statek dotarł do portu po
tygodniowym rejsie, 1 listopada, i jeszcze tego samego dnia
obecny w Libawie car Mikołaj II ochrzcił go uroczyście
imieniem RUŚ. 12 listopada podniesiono na okręcie banderę
Floty Ochotniczej, a dwa dni później zawisła nad nim bandera
z krzyżem św. Andrzeja.
RUŚ była obiektem dumy Rosji - po raz pierwszy miała ziścić
się idea zwiadu powietrznego w wojnie morskiej, co
niewątpliwie zwiastowało nową erę w historii marynarki
wojennej. Niestety, zabrakło czasu na odpowiednie szkolenie
załogi i gruntowne wyremontowanie układu napędowego. Mimo
protestów części kadry oficerskiej świadomej usterek,
okręt włączono do II Eskadry Oceanu Spokojnego.
RUŚ wraz z całą eskadrą opuściła Libawę 3 lutego 1905.
Niestety, już 8 lutego, na wysokości przylądka Skagen
(Dania) zapadła decyzja o odesłaniu okrętu do Rosji.
Przyczyną była poważna awaria kotłów.
|
|
Drachenbalon unoszący się nad pokładem
okrętu balonowego RUŚ - okładka książki.
|
|
|
W drodze powrotnej do Libawy daremnie czterokrotnie załoga usiłowała w ramach ćwiczeń wypuścić obserwacyjny
drachenbalon. Efektem tych prób była tylko utrata jednego z balonów sygnalizacyjnych ... 12 lutego 1905 załoga zgnębiona
niepowodzeniami ponownie ujrzała Libawę.
Od 17 maja do 1 września 1905 trwały na okręcie intensywne ćwiczenia balonowe - 258 startów balonów, w tym aż 186 z
obserwatorami. Miały one miejsce początkowo w Libawie, a później w Kronsztadzie.
7 września 1905 okręt przeniesiono do rezerwy, a ze względu na ciężką sytuację finansową Rosji po klęsce pod Cuszimą
sprzedano go na złom stoczni w Szczecinie 21 października 1906 roku.
|
_______________________________________________________________________________
- FACTA NAUTICA -
dr Piotr Mierzejewski, hr. Calmont
|
|
|
|
|
|
