|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
POLSKA
|
|
|
Gliser inż. Czesława Zbierańskiego
- Odnalezienie zdjęcia pierwszego polskiego ślizgowca -
Piotr Mierzejewski
-
|
|
|
|
Jedyna znana fotografia ślizgowca konstrukcji inż. Czesława Zbierańskiego, pioniera polskiego lotnictwa.
Na zdjęciu najprawdopodobniej konstruktor z osobą towarzyszącą, zapewne córką.
Źródło: "Tygodnik Illustrowany".
-
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
--------W latach dwudziestych XX wieku pojawiło się w Polsce wyraźne zainteresowanie ślizgowcami, nazywanymi także
gliserami (od francuskich terminu glisseur lub hydroglisseur), czyli szybkimi łodziami motorowymi, napędzanymi
śmigłem. Jednostki takie sprowadzano w niewielkich ilościach z zagranicy, ale podejmowano także próby tworzenia
rodzimych konstrukcji. Usiłowano doprowadzić - raczej bez istotnych sukcesów - do zastosowania tych łodzi zarówno w
turystyce, jak i w wojsku.
--------Czas niełaskawie obszedł się z wysiłkami polskich konstruktorów gliserów. Zachowały się tylko skąpe i nieliczne
informacje, dość powierzchowne szkice i parę kiepskiej jakości fotografii ich łodzi. Tym większa była moja radość, gdy
okazało się, że mogę wnieść pewne uzupełnienie wiedzy na temat najwcześniejszych dziejów polskich ślizgowców.
A stało się to zupełnienie przypadkowo.
--------Ostatnio moje zbiory starej prasy powiększyły się o kilkadziesiąt egzemplarzy "Tygodnika Illustrowanego" (tak,
tak - nazwa pisana przez dwa "l"!) z roku 1924. W numerze 49 z 6 grudnia, w dziale "Z chwili", ku mojemu wielkiemu
zaskoczeniu, ujrzałem fotografię podpisaną jednozdaniowym objaśnieniem: "Pierwszy w Polsce ślizgowiec,
skonstruowany na wzór amerykańskich ślizgowców, odbył jazdę próbną po Wiśle, wykazując niezwykłą
sprawność techniczną." I tyle, nic więcej. Ale dla każdego, kto interesuje się historią polskich ślizgowców okresu
międzywojnia, jest oczywiste, że zdjęcie przedstawia łódź konstrukcji inżyniera Czesława Zbierańskiego z Warszawy,
uznawaną za pierwszy gliser polskiej konstrukcji! W tym miejscu spieszę wyjaśnić słabiej zaznajomionych z dziejami
gliserów, że autorzy żadnego z dotychczasowych opracowań nie znali fotografii tej - historycznej jakby nie było -
jednostki. Mało tego, brak było nawet jakichkolwiek szkiców. Mało precyzyjnie datowano nawet jej powstanie ("około
roku 1925"). Dziś już wiemy, że próby z nią na wodach Wisły przeprowadzono jesienią 1924 roku. Bliższe szczegóły
techniczne jednostki, ani jej osiągi, nie są mi znane, o ile znane są komukolwiek. Wiadomo tyle, że śmigło napędzane
było silnikiem spalinowym firmy Austro-Daimler o mocy 73,5 kW (100 KM), a kadłub, biało malowany, miał bardzo
opływowy kształt.
--------Inżynier Czesław M. Zbierański (1885-1982) był postacią bardzo barwną i wielce zasłużoną dla polskiego lotnictwa.
Młodość miał burzliwą, gdyż należał do Polskiej Partii Socjalistycznej - Frakcja Rewolucyjna i za współudział w próbie
uwolnienia Stefana Okrzei został przez uwięziony w X pawilonie Cytadeli Warszawskiej, a następnie skazany na Sybir.
Nie jest to miejsce, aby streszczać jego przebogaty życiorys, ale trzeba zaznaczyć, że zmarł na emigracji w Nowym
Jorku, w wieku 97 lat, odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy, Krzyżami Komandorskim i Kawalerskim Orderu
Odrodzenia Polski, Krzyżem Niepodległości z Mieczami, 4-krotnie Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi i Złotym
Krzyżem LOPP.
|
|
|
Rok 1911, Warszawa: Inż. Czesław M . Zbierański za sterami skonstruowanego przez siebie - przy współpracy
z inż. Stanisławem Cywińskim - pierwszego polskiego samolotu zdolnego do lotu.
-
|
Opublikowano 10 stycznia 2018 roku
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
| |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
